Adnoddau
Croeso i'n tudalen Adnoddau Rheoli Arfordirol, sydd wedi’i neilltuo ar gyfer tirwedd gymhleth rheoli arfordirol. Mae mynd i'r afael â heriau amlochrog parthau arfordirol yn cynnwys ystyriaethau sy'n rhychwantu bydoedd cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol, iechyd a diwylliannol. Mae nifer o sefydliadau yn ymchwilio ac yn rheoli agweddau gwahanol ar ddeinameg arfordirol yn ddiwyd. Mae'r dudalen hon yn arwydd gwerthfawr, sy'n eich cyfeirio at wybodaeth hanfodol sy'n cwmpasu pob agwedd ar flaen ein Cynllun Rheoli Traethlin (CRhT). Yn y dyfodol agos, byddwn yn llawn cyffro i rannu canlyniadau prosiectau ymchwil a ariennir gan ein Grŵp Arfordirol, gan roi mewnwelediadau sy'n cyfrannu at arferion rheoli arfordirol cynaliadwy ac effeithiol. Archwiliwch y cyfoeth o adnoddau a gasglwyd yma i wella eich dealltwriaeth o'r cymhlethdodau sy'n gynhenid i warchod ein hamgylcheddau arfordirol.
Unedau Polisi
Rhennir arfordir SMP20 yn Unedau Polisi. Mae Uned Bolisi yn ddarn bach o arfordir sydd â phrosesau arfordirol tebyg neu ryngweithiol, ac asedau mewn perygl y gellir eu rheoli gyda'i gilydd yn effeithlon.
Mae gan bob uned bolisi ei strategaeth reoli ei hun a argymhellir ar gyfer pob un o'r cyfnodau tymor byr, canolig a hirdymor, sy’n perthyn i un o bedwar categori:
Cynnal y Llinell: Cynnal neu wella amddiffynfeydd arfordirol presennol i ddiogelu’r tir.
Symud y Llinell: Adeiladu amddiffynfeydd newydd ymhellach i’r môr.
Adlinio a Reolir: Caniatáu i'r draethlin symud yn naturiol, ond rheoli'r broses i leihau risgiau.
Dim Ymyrraeth Weithredol: Peidio ag ymyrryd â phrosesau arfordirol naturiol.
Strategaethau Rheoli
-
Cynnal y Llinell: Mae Cynnal y Llinell yn strategaeth rheoli arfordirol sydd â'r nod o warchod safle presennol y draethlin trwy weithredu strwythurau peirianneg caled fel morgloddiau a grwynau. Ei brif nod yw amddiffyn ardaloedd datblygu a seilwaith rhag erydiad ac ymchwyddiadau storm. Er ei fod yn effeithiol yn diogelu asedau gwerthfawr, gall gyflwyno heriau amgylcheddol ac ariannol oherwydd ei effaith ar brosesau arfordirol naturiol a chost uchel adeiladu a chynnal a chadw.
-
Adlinio a Reolir: Mae Adlinio a Reolir yn ddull strategol sy'n golygu caniatáu enciliad rheoledig y draethlin i safle mwy cynaliadwy. Mae'r dull hwn yn aml yn cynnwys torri neu addasu amddiffynfeydd arfordirol presennol i greu cynefinoedd rhynglanwol a chorsydd heli newydd. Gan gydbwyso amddiffyniad arfordirol ag adferiad ecolegol, ystyrir bod Adlinio a Reolir yn ecogyfeillgar ac yn gost-effeithiol, er y gallai fod angen adleoli seilwaith presennol a gellir wynebu gwrthwynebiad gan gymunedau yr effeithir arnynt.
-
Dim Ymyrraeth Weithredol: Mae'r strategaeth Dim Ymyrraeth Weithredol yn golygu ymatal rhag camau bwriadol i amddiffyn y draethlin, gan ganiatáu i brosesau naturiol ffurfio'r arfordir. Yn addas ar gyfer ardaloedd arfordirol llai datblygedig neu lai gwerthfawr, mae'r dull hwn yn derbyn colli tir ac eiddo dros amser. Er ei fod yn osgoi'r costau sy'n gysylltiedig ag ymyrraeth, gall arwain at enciliad graddol y draethlin, gan effeithio ar amgylcheddau naturiol a dynol.
-
Symud y Llinell: Mae Symud y Llinell yn strategaeth ragweithiol sy'n ceisio ymestyn y draethlin tua’r môr trwy fesurau fel maeth traethau a morgloddiau ar y môr. Mae'r dull hwn yn gwella byffrau naturiol yn erbyn erydiad ac ymchwyddiadau stormydd, gan greu atebion sy'n ddeniadol ac yn ecogyfeillgar yn aml. Fodd bynnag, mae angen cynnal a chadw parhaus, a rhaid ystyried heriau fel dod o hyd i ffynonellau gwaddodion addas ac effeithiau posibl ar ecosystemau morol yn ofalus.
​
Mae gan bob uned bolisi CRhT ddisgrifiad is-bolisi penodol sy'n disgrifio yn fanylach sut olwg fydd ar y strategaeth a neilltuwyd ym mhob ardal. Am fwy o wybodaeth am hyn, ewch i dudalen Cynlluniau Rheoli Traethlin CNC neu dudalen Map Perygl Erydu Arfordirol CNC.
Is-gategorïau Rheoli Arfordirol
​​Mae gan bob Uned Bolisi a Chyfnod Polisi Is-gategori Polisi hefyd, sy'n disgrifio'n fwy cywir yr hyn a fwriedir gan y Prif Bolisi. Gall y categorïau hyn gynnwys:
​
-
Rhoi'r gorau i gynnal: Ni fydd unrhyw amddiffynfeydd neu seilwaith presennol yn cael eu cynnal mwyach.
-
Gweithgaredd Lleol yn Unig: Caniatáu ychydig ar gyfer amddiffynfeydd a adeiladwyd yn breifat i ddiogelu tir preifat, yn amodol ar y cais a chymeradwyaeth ar gyfer pob caniatâd angenrheidiol.
-
Cynnal a Chadw/Amnewid: Bydd unrhyw amddiffynfeydd neu seilwaith presennol yn cael eu cynnal a’u cadw.
-
Nodweddion Naturiol: Mae'r ardal hon o arfordir yn cynnwys nodweddion naturiol e.e. clogwyni neu dwyni tywod. Bydd y rhain yn cael eu monitro a'u rheoli’n gynaliadwy gyda dyfeisiadau priodol a strategaethau rheoli wedi’u pennu fesul safle.
-
Dim Angen Diogelu: Mae'r ardal hon o'r arfordir yn cynnwys nodweddion naturiol e.e. clogwyni neu dwyni tywod, lle mai’r bwriad yw caniatáu ymddygiad naturiol yr arfordir.
-
Tynnu Amddiffynfeydd: Bydd unrhyw amddiffynfeydd presennol yn cael eu tynnu i adfer ymddygiad naturiol yr arfordir, fel arfer wrth gynnal defnydd o'r ardal.
-
Atgyweirio nid Amnewid: Bydd unrhyw amddiffynfeydd presennol yn cael eu cynnal a’u cadw, ond ni fyddant yn cael eu huwchraddio na'u hamnewid.
-
Symud amddiffynfa yn ôl: Bydd llinell ddiogelu newydd yn cael ei chreu a/neu ei chynnal a’i chadw ymhellach yn ôl o amddiffynfa neu arfordir presennol, fel arfer fel rhan o gynllun adlinio a reolir.
-
Erydiad Araf: Bydd ymdrechion yn cael eu gwneud i arafu erydiad y blaen, gyda dyfeisiadau priodol a strategaethau rheoli wedi'u pennu fesul safle.
​
Am ragor o wybodaeth am hyn, ewch i dudalen Cynlluniau Rheoli Traethlin CNC neu dudalen Map Perygl Erydu Arfordirol CNC.
Croesawu’r Newid Patrymol
Nid yw'r status quo yn gynaliadwy.
Fideo drwy garedigrwydd Fforwm Grŵp Arfordirol Cymru.
Allwn ni ddim parhau fel yr ydym wedi bod yn gwneud. Mae'r status quo presennol o ran rheoli traethlin yn wynebu heriau digynsail oherwydd newid yn yr hinsawdd a lefelau'r môr yn codi, gan olygu bod y strategaethau presennol yn mynd yn gynyddol anghynaladwy. Mae'r bygythiadau cynyddol yn ei wneud yn ofynnol i gefnu ar arferion confensiynol a throi at ddull mwy cynhwysfawr, cynaliadwy. Mae stormydd a lefel y môr yn codi, sy’n cael eu dwysáu gan yr hinsawdd, yn gwneud amddiffynfeydd ar raddfa fwy a mwy soffistigedig yn angenrheidiol, sydd yn aml yn golygu buddsoddiadau ariannol sylweddol heb fawr o fudd a hirhoedledd. Er mwyn mynd i'r afael â'r materion hyn, mae newid patrymol ar y gweill, sy’n pwysleisio cadw uniondeb, tegwch a gwytnwch arfordiroedd, eu cymunedau a'u hecosystemau. Mae'r dull esblygol hwn yn ceisio cysoni gweithgareddau dynol â phrosesau arfordirol naturiol, gan feithrin cydbwysedd sy'n sicrhau hyfywedd hirdymor tra’n lliniaru effeithiau niweidiol newid yn yr hinsawdd. Mae'r pwyslais nid yn unig ar gryfhau yn erbyn newidiadau amgylcheddol ond ar groesawu atebion arloesol, cynaliadwy sydd o fudd i'r amgylchedd a thrigolion yr arfordir. Mae'r Cynllun Rheoli Traethlin a'i strategaethau rheoli cysylltiedig yn y tymor byr, canolig a hirdymor yn croesawu'r newid hwn ac mae'n fframwaith ar gyfer cyflawni arfordir cynaliadwy.
Grwpiau Arfordirol eraill Cymru
